هریس لوین (Harris Lewin)، رئیس گروه کاری پروژه بیوژنوم زمین و استاد تکامل و بوم‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا، دیویس، گفت: «ویژگی خاص پروژه بیوژنوم زمین ماهیت و شور بزرگ‌ترین تلاش هماهنگ در تاریخ زیست‌شناسی را توصیف می‌کند.» وی ادامه داد: «از دانش‌بنیادی گرفته تا کاربردهای بسیار پیشرفته در طیف گسترده‌ای از مشکلات مهم جهانی، مانند پیشگیری از نابودی تنوع زیستی و سازش دادن محصولات غذایی با تغییرات آب و هوایی، پیشرفت پروژه بیوژنوم زمین در توالی‌یابی حیات یوکاریوتی، تواضع برانگیز و الهام‌بخش است. اکنون به نظر می‌رسد رسیدن به هدف نهایی توالی‌یابی تمامی حیات یوکاریوتی در دسترس ما قرار دارد.»

پروژه بیوژنوم زمین در نوامبر ۲۰۱۸ راه‌اندازی شده است. هدف از این پروژه ارائه کاتالوگی از توالی کامل DNA از تمامی ۱/۸ (یک و هشت‌دهم) میلیون گونه نام‌گذاری شده از گیاهان، جانوران و قارچ‌ها و نیز یوکاریوت‌های تک‌سلولی است. پیش‌بینی می‌شود در صورت انجام نشدن اقدامی برای مهار تغییرات آب و هوایی و حفاظت از سلامت اکوسیستم‌های جهانی، زمین تا پایان این قرن ۵۰ درصد از تنوع زیستی خود را از دست دهد. ایجاد کتابخانه‌ای دیجیتالی از توالی‌های DNA مربوط به تمامی حیات یوکاریوتی شناخته‌شده، می‌تواند به تولید ابزارهای کارآمد برای جلوگیری از نابود شدن تنوع زیستی و گسترش عوامل آسیب‌زا، پایش و حفاظت از زیست‌بوم‌ها و افزایش خدمات زیست‌بوم کمک کند.

شبکه شبکه‌ها
این پروژه به‌عنوان شبکه‌ای بین‌المللی از شبکه‌ها عمل می‌کند و تلاش‌های گروهی، منطقه‌ای و ملی متعددی مانند پروژه حفاظت ژنوم کالیفرنیا (ایالات‌متحده)، پروژه درخت زندگی داروین (بریتانیا و ایرلند)، پروژه ژنوم مهره‌داران و پروژه ژنوم ۱۰۰۰۰ پرنده را هماهنگ می‌کند. دفتر اجرایی پروژه در مرکز ژنوم دانشگاه کالیفرنیا، دیویس قرار گرفته است. این مرکز به‌عنوان کانون توالی‌یابی DNA برای پروژه حفاظت ژنوم کالیفرنیا نیز عمل می‌کند. این پروژه‌ای در سراسر دانشگاه کالیفرنیا است که به رهبری پروفسور بردلی شفر (Bradley Shaffer) در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس انجام می‌شود. هدف این پروژه کمک به ایالت کالیفرنیا در مدیریت گونه‌های در معرض خطر و گونه‌های دارای اهمیت اقتصادی با استفاده از ابزارهای ژنومی است.

اهداف مرحله ۱
دو سال ابتدایی پروژه بیوژنوم زمین یعنی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ مرحله راه‌اندازی این پروژه بود. هدف مرحله ۱ تا سال ۲۰۲۳، تولید ژنوم‌های مرجع است که حدود ۹۴۰۰ خانواده رده‌بندی را نشان می‌دهد. تاکنون، پروژه‌های وابسته حدود ۲۰۰ ژنوم از چنین ژنوم‌های مرجعی را تولید کرده‌اند. انتظار می‌رود تا پایان سال ۲۰۲۲ توالی‌یابی، سر هم کردن و شناسایی عناصر عملکردی ژنوم‌ها برای بیش از ۳۰۰۰ ژنوم تکمیل شود. این میزان حدود یک‌سوم هدف مرحله ۱ را شامل می‌شود. این پروژه از دسامبر ۲۰۲۱ شامل ۵ هزار دانشمند و کادر فنی در ۴۴ انستیتو عضو در ۲۲ کشور در تمامی قاره‌ها به‌جز قطب جنوب است. ۴۹ پروژه وابسته وجود دارد که بیشتر گروه‌های اصلی رده‌بندی یوکاریوت‌ها را پوشش می‌دهد. این پروژه‌ها به ده‌ها هزار نمونه با کیفیت از مجموعه‌های موزه‌ها و زیست‌شناسان میدانی دسترسی دارند. اخیراً، گروهی از انستیتوها در آفریقا از ۲۲ کشور به‌عنوان پروژه بیوژنوم آفریقا (Africa BioGenome Project) وارد کار شدند. بیواسکن (BIOSCAN) که فناوری بارکد DNA برای کشف و شناسایی گونه‌ها را پیاده‌سازی می‌کند و پروژه ویروم جهانی (Global Virome Project) که تلاشی برای کشف ویروس‌های جدیدی است که می‌توانند تهدید همه‌گیری جهانی ایجاد کنند نیز به‌عنوان وابسته به این پروژه ملحق شده‌اند.

فعالیت‌های اصلی سه سال نخست شامل توسعه و ارزیابی استانداردها و راه‌کارها، سازمان‌دهی پروژه‌های منطقه‌ای، ملی و فراملی و ساخت جوامع از طریق جلسات منظم کمیته کاری و همایش سالانه بوده است. علاوه بر کمیته علمی بین‌المللی که استانداردها را برای پروژه توسعه می‌دهد، پروژه بیوژنوم زمین، کمیته‌هایی را نیز در زمینه اخلاق، مسائل حقوقی و اجتماعی و عدالت، برابری، تنوع و شمول تشکیل داده است. موضع فعال پروژه بیوژنوم زمین در درک مسائل اخلاقی، حقوقی و اجتماعی پیرامون پروژه، توصیه‌هایی را در مورد دسترسی و اشتراک منافع، برابری و قرارگیری در جامعه ژنومیک تنوع زیستی و در جوامع بومی در کشورهایی با بیشترین تنوع زیستی در جهان ارائه می‌کند.

این مرحله از پروژه در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است به چاپ رسیده است.