تاریخ خبر : ۱۴۰۱/۰۴/۱۹
تعداد بازدید : ۱۰۶
منبع جدید ویتامین D با گوجهفرنگی ویرایش ژنتیکی شده
اخیرا زیستشناسان گوجهفرنگیهای ویرایش ژنی شدهای تولید کردهاند که منبع گیاهی جدیدی برای ویتامین D را ارائه میکنند.
ویتامین D ویتامینی است که حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان بهویژه ساکنین عرضهای جغرافیایی شمالی که کمبود آفتاب دارند، به اندازه کافی آن را دریافت نمیکنند. اما خوردن دو عدد از این گوجهفرنگیها در روز میتواند کمبودهای معمول ویتامین D را برطرف کند. این میوه مهندسیشده جایگزین گیاهی جدیدی برای مکملهای معمولی ویتامین D نیز ارائه میدهد. بااینحال، این گوجهفرنگیها پیش از آنکه بهطور گسترده در دسترس قرار گیرند با مجموعهای از موانع فنی و اقتصادی روبرو هستند.
این گوجهفرنگیها با ویرایش ژنی به نام Sl7-DR2 ساخته شدهاند تا از تولید آنزیمی جلوگیری کند که پیشویتامین D3، یکی از پیش سازهای ویتامین D را به کلسترول تبدیل میکند. جی لی در مرکز جان اینس (John Innes) بریتانیا که رهبری این تحقیق را بر عهده داشته است میگوید: «ما قطعه بسیار کوچکی از بخشی از این ژن را تغییر دادیم.» وی میافزاید: «در مقایسه با بوتههای گوجهفرنگی ویرایشنشده، ما هیچ تأثیری بر رشد، نمو یا بازدهی گیاه ویرایششده خود ندیدیم. این تنها همانند یک میوه گوجهفرنگی معمولی به نظر میرسید.»
به گفته کیتی مارتین، به دلیل ساختار ژن، استفاده از اصلاح نباتات سنتی برای رسیدن به جهشی طبیعی که آنزیم را از بین میبرد «بسیار دشوار» بود. او نیز که در مرکز جان اینس مشغول فعالیت است میافزاید روشهای سنتی ۱۰ سال طول میکشد تا به همان نتیجهای برسد که طی یک سال و نیم با استفاده از فناوری ویرایش ژن کریسپر به دست آمد.
گیاهخواران ممکن است این گوجهفرنگی را راهی جدید برای دریافت بیشتر ویتامین D بدانند. مکملهای ویتامین D3 که از منبع گلسنگ تهیه میشوند تنها گزینه گیاهی موجود هستند و از بیشتر مکملهای ویتامین D3 گرانتر هستند. اغلب مکملهای ویتامین D3 کنونی از لانولین پشم گوسفند تهیه میشوند.
باید دید که آیا گوجهفرنگیهای ویرایش ژنی شده بیشتر از گوجهفرنگیهای معمولی قیمت خواهند داشت یا خیر. مارتین باور دارد که نباید اینگونه باشد، زیرا کشاورزان میتوانند درآمدی اضافی از فروش برگهای غنی از ویتامین D و شاخههای سبز برای تولید مکملهای ویتامین D کسب کنند. البته پژوهشهای بیشتری لازم است تا نشان دهد آیا این تولید امکانپذیر است یا خیر.
پیشویتامین D3 در صورت قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش خورشید در سلولهای گیاهی و در پوست انسان به ویتامین D3 تبدیل میشود. ویتامین D3 یکی از دو نوع اصلی ویتامین D است. قرار است گوجهفرنگیها از اول ماه ژوئن در فضای آزاد و در کارآزمایی در مزارع تأییدشده بهوسیله دولت کشت شوند تا میزان ویتامین D3 که آنها تولید میکنند آزمایش شود. با توجه به نور ضعیف خورشید در بریتانیا، ممکن است برای تأمین مقدار کافی اشعه فرابنفش به نور مصنوعی نیاز باشد که به معنای هزینه و انرژی بیشتر است. این گوجهفرنگیها برای رسیدن به فروشگاهها به پرورشدهندگان تجاری نیز نیاز دارند که آنها را بپذیرند.
بااینوجود این ویرایش فرصتهای جدیدی را فراهم میکند و با تغییر چند حرف در ژنی مهم، تغییر مهم و مفیدی ایجاد کرده است.
این پژوهش در نشریه نیچر پلنت منتشر شده است.